Ukryte źródła glutenu
Gluten jest białkiem naturalnie występującym w ziarnach jęczmienia, pszenicy i żyta. Jest szkodliwy dla osób, które mają genetyczną predyspozycję do celiakii, chorobę Dühringa, nietolerancję glutenu czy alergię na pszenicę. Są produkty, które choć na pozór wydają się pozbawione glutenu, mogą być jego ukrytym źródłem. Na jakie produkty należy zwracać uwagę?
Dieta bezglutenowa nie dla każdego
Można stwierdzić, że na eliminację glutenu z diety nastała moda. Coraz częściej na dietę bezglutenową decydują się osoby, bez uprzedniej konsultacji z lekarzem i dietetykiem, myśląc, że pomoże im ona szybciej zrzucić zbędne kilogramy. Niezalecone przez lekarza lub dietetyka stosowanie diety bezglutenowej może spowodować u osoby zdrowej znaczne niedobory różnych składników mineralnych i witamin, np. witaminy A, C oraz witamin z grupy B. Owszem, osoby, które przeszły na dietę bezglutenową mogą odnotować spadek wagi, jednak wiąże się to raczej z tym, że staranniej dobierają produkty i przygotowują zdrowsze posiłki.
Negatywne objawy spożycia glutenu
Symptomy dla różnych jednostek chorobowych związanych z glutenem są bardzo podobne, jednak zależą od wieku chorego a także mają różną intensywność. Reakcja na spożycie glutenu może być natychmiastowa lub opóźniona. W przypadku alergii reakcja zazwyczaj pojawia się od razu, natomiast osoby chore na celiakię, negatywne objawy spożycia glutenu, mogą odczuć po kilku tygodniach a nawet miesiącach.
Nieprzyjemne dolegliwości po spożyciu glutenu mogą objawiać się w podobny sposób. Najczęściej są to wzdęcia, bóle brzucha, biegunki, zaparcia, wymioty. Pozajelitowe objawy nietolerancji glutenu mogą objawiać się w postaci aft w jamie ustnej, czy współistniejącej z wieloma innymi chorobami cukrzycy, a nawet depresji. Istnieją również skórne objawy, takie jak: wypryski, pokrzywka, zapalenie skóry czy choroba Dühringa (opryszczkowe zapalenie skóry).
Kobiety, które nie tolerują glutenu mogą mieć problem z nieregularnym miesiączkowaniem, płodnością, poronieniami lub hipotrofią wewnątrzmaciczna (zahamowaniem wzrostu płodu). Zapalenie tarczycy Hashimoto, choroba Addisona i choroba Gravesa-Basedova są również objawami nietolerancji.
Produkty i składniki zawierające gluten
Niestety nie tylko produkty zbożowe zawierają gluten. Znajduje się on coraz większej ilości produktów przetworzonych, a także w innych składnikach, takich jak: syrop glukozowo-fruktozowy, skrobia modyfikowana, hydrolizaty białek roślinnych, aromaty oraz glutaminian sodu. Warto więc przed zakupem dokładnie analizować etykiety ze składami produktów. Choć na początku może to okazać się czasochłonne, później wystarczy wrzucić do koszyka dobrze znane, ulubione produkty. Produktami przetworzonymi, w których najczęściej można spotkać gluten są: wędliny, konserwy, parówki, serki topione, słodkie jogurty, majonezy, dresingi, chipsy dania typu instant. Coraz częściej na produktach bezglutenowych można znaleźć licencjonowany znak przekreślonego kłosa, który oznacza, że produkt nie zawiera glutenu. To zdecydowanie może przyspieszyć zakupy i pomóc w wyborze odpowiednich produktów.
Czy tu naprawdę też jest gluten?!
Osoby, które powinny unikać glutenu w swojej diecie powinny być również uważne przy wyborze produktów, które zupełnie o jego obecność byśmy nie podejrzewali. Są nimi: suszone owoce (często są obsypywane mąką), przyprawy (znajduje się w wielu sypkich przyprawach a także keczupach, musztardach czy kostkach bulionowych), przekąski (gumy do żucia, lody, czekolada), warzywa w puszkach, leki, preparaty witaminowe.